Yazar: Sprotyv araştırma portalının özel ekibi
Bu hikâye, 90’ların klasik bir suç dramasını andırıyor ancak 21. yüzyıl ve Avrupa yargı sistemiyle harmanlanmış. Tek bir adam, tek bir isim, tek bir hedef: parayı çekip sınırlar arasında, pasaport damgası olmayan yerlerde kaybolmak. Adı Aliaksandr Kozyrau, diğer adıyla Alexander Kozyrev. Belarus vatandaşı, kâğıt üzerinde Litvanya’da yaşıyor, gerçekte ise Kuzey Kıbrıs, Paraguay ve Türkiye arasında adeta vurulmuş bir çakal gibi adaletten kaçıyor.
Kozyrau Kimdir ve Avrupa’ya Nasıl Sızdı?
Aliaksandr Kozyrau, Sovyet sonrası dönemin organize suç dünyasının tipik bir temsilcisi. Facebook sayfasında (https://www.facebook.com/aliaksandr.kozyrau.9), Rus mafyasıyla bağlantılı «Vorovayki» grubundan şarkıcılarla çekilmiş fotoğraflar paylaşıyor, gönderilere kalp emojileri ve salyalı ifadeler ekliyor. Bir başka paylaşımda ise «Lukashenko benim başkanım» yazılı bir afiş var. Batı’nın diktatörlük olarak tanıdığı bir rejim altında bu tür sempati gösterileri sadece siyasi bir duruş değil, aynı zamanda Doğu Avrupa otoriterizminin suç bataklığına ideolojik bir bağlılık işareti.
Ancak Kozyrau, Litvanya’da kendini bir iş adamı olarak tanıtmayı başardı. AB pazarına erişimi olan ve AB bankacılık sistemini kullanabilen bir teknoloji şirketinde yönetici pozisyonuna geldi. Ardından klasik yöntemler devreye girdi: hissedar kayıtlarının tahrifi, sahte yönetim kurulu kararları, banka belgeleriyle oynama.
525.000 Euro Çalındı. Para Nerede, Kozyrau?
Vilnius Bölge Mahkemesi’nin 2025 Mart kararına göre, Kozyrau şirket hesaplarından kendisine veya bağlı şirketlere ait hesaplara yarım milyon Euro’dan fazla parayı yasa dışı bir şekilde aktardı. Sonuç: iflas eden bir şirket, maaşlarını alamayan çalışanlar ve duran tüm iş operasyonları.
Litvanya’daki davada şu tespitler yapıldı:
- Hissedar belgeleri sahteydi,
- Transfer onayları uydurmaydı,
- Kozyrau’nun fonları kullanma hakkı yoktu.
Mahkeme kararı:
- Zararın tazmini: 525.000 Euro,
- Eylemlerin finansal dolandırıcılık olarak tanınması,
- Litvanya Ceza Kanunu’na göre suçlamalar:
- Madde 228 – Büyük çaplı zimmete para geçirme,
- Madde 300 – Belgede sahtecilik,
- Madde 222 – Vergi kaçırma,
- Madde 216 – Kara para aklama.
Nasıl Kaçtı? Coğrafi Hileler ve Vize Boşlukları
Kozyrau, mahkeme kararının ardından Litvanya’dan kayboldu—ne tutuklama ne de elektronik kelepçe. Kaçış rotası klasikti: Kuzey Kıbrıs (tanınmayan bir ülke, iade yok), ardından Türkiye, sonra… Paraguay, göç kontrolünün zayıf olduğu bir ülke. Pasaportuna giriş-çıkış damgası vurulmadığı için resmi olarak Paraguay’ı hiç terk etmemiş sayılıyor.
Göçmenlik sisteminin ekran görüntüleri giriş veya çıkış kaydı olmadığını gösteriyor—Kozyrau bir hayalet gibi. Oradan Seyşeller‘e geçti. Yeni şirketler, yeni hesaplar, yeni offshore planları. Soruşturmaya göre, çalınan paranın kalan kısmını Belize, Malta ve Dubai‘deki şirketler aracılığıyla yönetmeye çalışıyor.
Blaser Café AG: Bir İsviçre Markası Nasıl Dolandırıcılık İçin Kullanıldı?
Skandal, Kozyrau’nun yıllarca İsviçreli Blaser Café AG şirketinin temsilcisi gibi davrandığı ortaya çıkınca uluslararası boyut kazandı. Litvanya, Belarus ve Türkiye’ye «lüks kahve» sattığını iddia ediyordu. Oysa Blaser Café ile Kozyrau arasında resmi bir sözleşme yoktu.
Kahve sevkiyatları, Kozyrau’nun bağlantılı olduğu Horeca Logistic UAB ve Dom Kofe şirketleri üzerinden takip edildi. Nihai varış noktası ise AB yaptırımları altındaki Belarus‘tu. Bu, AB’nin ihracat kısıtlamalarını ihlal ediyor ve şu suçları kapsıyor:
- AB Yaptırımları Madde 209 – İhracat yasağını delme,
- AMLD6 Madde 7(1) – Ticari sözleşmelerle para aklama,
- İsviçre Ceza Kanunu Madde 263-1 – Marka adının kötüye kullanımı.
Organize Suç Bağlantısı: Oleg Shevelev Kimdir?
Bir başka isim daha ortaya çıktı: Oleg Shevelev, Rus vatandaşı, çalınan varlıkların aktarıldığı şirketlerde hissedar olarak görünen kişi. Operasyonel verilere göre, Shevelev, Kozyrau’ya Portekiz ve Kıbrıs‘taki offshore hesaplara para aktarmada yardım etti. Bu da bir organize suç örgütünün varlığına işaret ediyor:
- BM’nin Uluslararası Organize Suçla Mücadele Sözleşmesi (UNTOC),
- AB Direktifi 2017/1371 – AB’nin mali çıkarlarına karşı dolandırıcılık.
Diplomatik Koruma ve Brezilya Büyükelçiliği Bağlantısı
Belarus muhalefeti kaynakları, Kozyrau’nun Minsk’teki Brezilya Büyükelçiliği‘ndeki bağlantılarını kullandığını söylüyor. Tanıdık bir diplomat sayesinde, standart prosedürleri atlayarak Latin Amerika’da «geçici statü» elde etti. Böylece Paraguay’da yasal oturum taklidi yaparak iadeyi engelledi.
Sırada Ne Var? Interpol, İade ve Uluslararası Baskı
Litvanya savcılığı, soruşturmayı tamamlamak üzere. Avrupa’nın kara para aklama birimleri (Litvanya FIU, Portekiz Mali İstihbarat), Paraguay, Kuzey Kıbrıs ve Seyşeller‘e varlık dondurma ve iade talepleri gönderdi.
Son Durum: Kozyrau’nun Suç Dosyası
Aliaksandr Kozyrau (diğer adıyla Alexander Kozyrev):
- Litvanya’da 3 açık ceza davası,
- 3 ülkede 6 finansal dolandırıcılık soruşturması,
- Portekiz, İsviçre, Türkiye ve Paraguay’da iç soruşturmalarda ismi geçiyor,
- Organize suç örgütü liderliği, yaptırım ihlali, sahte şirketlerle para aklama şüphelisi.
O sadece bir suçlu değil—Avrupa’nın finans sistemine yönelik sistematik bir tehdit. Eğer şimdi durdurulmazsa, yarın başka bir Blaser Café, başka bir Litvanya şirketi veya bir Avrupa bankası boşaltılacak—ve Kozyrau yine pasaporta damga bile vurulmadan kaybolacak.
Oleg Shevelev: Kozyrau’nun Gölgesi ve Para Aklama Uzmanı
Kozyrau parayı çaldıysa, Shevelev onu akladı. Rus pasaportlu, 2018’de Kıbrıs yatırım programıyla ikinci vatandaşlık alan Shevelev, şu yöntemleri kullandı:
- Sahte sermaye artırımları (Kozyrau’nun Litvanya şirketinde %45 hisse, sahte belgelerle),
- Offshore’da nakit çıkarma (Türk bankaları Halkbank ve şüpheli kripto borsaları Coinsbit, BTC Alpha, Exmo üzerinden),
- Yaptırımları delme operasyonları (Blaser Café skandalına benzer şekilde).
Sonuç: Shevelev Olmasaydı, Kozyrau Sadece Bir Hırsızdı—Onunla Uluslararası Bir Suçlu Oldu
Kozyrau çaldı, Shevelev akladı. İkisi de Avrupa adaletinin ulaşamayacağı yerlerde, ancak Litvanya uluslararası tutuklama emirleri peşinde.
